Je leest het wel vaker, er staat wetenschappelijk aangetoond op een product. Nu wou ik eens naar dit wetenschappelijk bewijs kijken van mijn pak Special K. Dit product beweerd 'lekker voor je lijn te zijn' maar ik eet het gewoon omdat ik het lekker vind en zo op een lekkere manier mijn zuivel binnen krijg.
Het begon met dat ik zag dat de achterkant van het pak ineens was aangepast met het tekstje wetenschappelijk aangetoond onder een schaaltje met Special K. Helemaal bovenaan het pak stond de tekst: 'Special K lekker voor je lijn'. Hier begreeep ik uit dat Special K beweert dat het je helpt om af te vallen. Onderaan het pak zag ik in kleine letters de referentie naar een artikel. Dat vind ik altijd lekker handig van bedrijven, je moet meestal een abonnemet op het tijdschrift hebben om het artikel te kunnen lezen. Nu sta ik nog ingeschreven bij mijn universiteit en kon ik dit artikel openen. Maar je mag wel gratis de samenvatting van het artikel lezen.
De samenvatting was voor mij al genoeg. Het onderzoek heeft aangetoond dat er een relatie is tussen cereal (bijv. ontbijtgranen) en een gezond gewicht. De mensen die 's ochtends gezond ontbijten zijn slanker dan de mensen die geen ontbijt eten.
Maar... als er een relatie is, hoeft niet te zeggen dat dit een causale relatie is. Dit betekend, dat het één het ander veroorzaakt heeft. De schrijvers van dit artikel zeiden het zelf ook al dat dit niet kon worden aangetoond. Het hoeft dus niet te zijn dat je ontbijtje met Special K ervoor gaat zorgen dat je gaat afvallen. In de samenvatting van het artikel staat dat er geen bewijs voor een mechanisme kan worden gevonden die deze causale relatie aantoond. Er stond ook dat er een grote kans is dat andere factoren meespelen die ervoor zorgen dat de persoon die ontbijt een gezond gewicht heeft. Zoals, niet te veel Calorieën eet op een dag of voldoende beweegt.
En nu besloot ik het middelste tekstje van mijn pak Special K nog eens goed te lezen en wat blijkt, dit beweren ze ook helemaal niet!! Ze zeggen dat "Wetenschappelijk onderzoek aantoond dat als je regelmatig een ontbijt laag in vet eet, je meestal slanker bent dan de mensen die het ontbijt overslaan". Zij geven ook geen causale relatie aan! Het zou dus ook zo kunnen zijn dat de mensen die ontbijten al slanker zijn. Naar mijn mening proberen ze met deze bewering mensen die willen afvallen te laten denken dat Special K ervoor gaat zorgen dat ze slank worden, maar hier is geen bewijs voor gevonden. Ze zorgen er natuurlijk wel voor dat er niet op het pak staat dat dit product ervoor zorgt dat je gaat afvallen, maar als je het niet goed leest kun je dit wel denken.
Ik wil hiermee niet zeggen dat je geen ontbijt hoeft te eten om een gezond gewicht te hebben. Integendeel, ik ben ervan overtuigd dat het eten van een ontbijtje goed is voor je gezondheid en ik zal later uitleggen waarom ik dit vind. Wat ik hier wil zeggen is, geloof niet alles wat er gezegd wordt. In het eerste jaar van mijn studie heb ik al geleerd dat je nooit iets voor waar aan moet nemen, zelfs als het wetenschappelijk is onderbouwd. Van zowat elk onderzoek die beweert dat iets waar is, kan er ook een onderzoek worden gevonden die zegt dat het niet waar is. Probeer zelf na te denken en zelf beslissingen te nemen van wat jij denkt dat goed is. Een fabrikant zegt alleen maar dat iets wetenschappelijk is aangetoond omdat hij zijn product wil verkopen, niet om jou te helpen.
E
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Posts
5 opmerkingen:
Ik ben het niet eens met onderstaande:
'Van zowat elk onderzoek die beweert dat iets waar is, kan er ook een onderzoek worden gevonden die zegt dat het niet waar is. Probeer zelf na te denken en zelf beslissingen te nemen van wat jij denkt dat goed is.'
Ik heb er een paar vraagtekens bij. Ten eerste: mensen die geen (voedings)wetenschappelijke achtergrond hebben, kunnen niet door logisch nadenken zelf besluiten wat gezond is of niet. Daarvoor hebben ze toch echt informatie nodig (uit onderzoeken, via media, voedingscentrum, etc). Als je iedereen voor zich laat bedenken wat gezond is, heeft iedereen zijn eigen waarheid.
Mensen met meer kennis van zaken, zoals (voedings) wetenschappers, kunnen er wel zelf wat gegronder over nadenken, maar ook die doen dat op basis van de resultaten van onderzoeken. Omdat je met je eerste zin aangeeft geen vertrouwen in onderzoek op zich te hebben, vraag ik mij sterk af op basis waarvan jij dan zou aanraden wat gezond/niet gezond is?
Ik denk dat E probeert te zeggen dat producenten soms wetenschappelijke literatuur misbruiken om hun product te verkopen. Ze gebruiken dan één onderzoek om te 'bewijzen' dat hun product gezond is. En dat is misleidend want één experimentele studie is natuurlijk geen sterk bewijs.
Ik ben het wel met Nynke eens dat je als consument soms wel moet. Je kan als gemiddelde consument niet alle wetenschappelijke literatuur gaan lezen voordat je naar de supermarkt gaat. Maar is de verpakking van een product de beste bron van informatie?
Net zoals J zegt. Ik heb het over onderzoeken die door producenten gebuikt worden om hun product te verkopen. Ik probeer mensen aan te zetten tot zelf nadenken en niet alles klakkeloos te geloven.
Er werd vroeger bijvoorbeeld door onderzoekers, gesponsord door tabaksfabrikanten, verteld dat roken gezond is. Daarvan weet nu ook iedereen dat dat niet waar is. Op het moment wordt er bijvoorbeeld ook getwijfeld of melk drinken wel zo gezond is als jaren en jaren wordt geadviseerd. Calcium is wel belangrijk, maar de andere stoffen die erin zitten zijn mogelijk schadelijk.
Ik zeg verder ook niet geen vertrouwen in onderzoek te hebben. Alleen staat veel ervan nog in de kinderschoenen. De mensheid is al heel lang op deze wereld, in vergelijking daarmee zijn we nog heel kort aan het onderzoeken op het niveau van wat we nu doen. Ik ken een professor die zowat zijn hele carriere met een onderwerp bezig is en bewijs voor heeft gevonden, waarvan nu blijkt dat dit helemaal niet juist is. Het lijkt mij gewoon belangrijk om kritisch te zijn. Tegenover jezelf en wat er tegen je gezegd wordt.
Voor mijzelf probeer is ook verschillende bronnen van informatie te raadpleden en voor mezelf na te denken en daaruit tot een beslissing te komen van wat ik denk dat goed is. Het lijkt mij dat andere mensen dit ook kunnen en hoop dat zij er, voor hun goede gezondheid, ook toe geroepen voelen hetzelfde te doen.
E
Hoi Edith,
natuurlijk is het belangrijk om kritisch te zijn, maar dat kan niet iedereen (als in de wat lager opgeleiden ed).
Ik ben dan benieuwd welke andere bronnen van informatie je raadpleegt om tot je beslissingen te komen? Ik kan zelf namelijk niets anders bedenken dan wetenschappelijke onderzoeken of informatie daarvan afgeleid?
Met verschillende bronnen bedoelde ik eigenlijk dat als ik een wetenschappelijke bevinding van iemand lees, ik ook ga kijken of andere mensen wat anders hebben gevonden. En waar deze persoon zijn ideeën vandaan heeft gehaald, de referenties. Ik heb ook al vaker gehad dat als ik de referenties erop raadpleeg, de schijver die de referenties heeft gebruikt niet het hele verhaal verteld, of een andere conclusie dan mij trekt. En wat heel belangrijk is, door wie is de onderzoeker gesubsidieerd.
Ik vind dat als er door iemand iets gezegd wordt het slim is ook andere reacties van andere mensen te bekijken en naar deze allemaal kritisch te kijken.
Maar wat vooral belangrijk is dat als iets wordt aangeduid als wetenschappelijk bewezen, nemen veel mensen deze boodschap als waar aan en denken er verder niet over na. Dit is een psychologisch proces en ik probeerde vooral met mijn stukje aan te geven dat mensen juist moeten blijven nadenken over wat ze doen. Niet gewoon geloven wat er gezegd wordt door fabrikanten. Het is natuurlijk iets heel anders als bijvoorbeeld het voedingscentrum iets beweerd. Die proberen juist wel de informatie te verschaffen zodat er gezond wordt geleefd. Niet iemand die zijn pak ontbijtgranen probeert te verkopen.
En misschien ligt de andere kijk op onderzoeksresultaten ook een beetje aan onze achtergrond. Ik heb een studie psychologie gedaan, waar geleerd wordt zoveel mogelijk in twijfel te trekken en zelf proberen op zoek te gaan naar de waarheid.
E
Een reactie posten